Endüstrinin Zor Koşullarında Mekanik Yağlama Çözümleri
Endüstride çalışan her aksamın rahat çalışabilmesi için hayati önemi olan tek konu doğru mekanik yağlamadır. Bazen makineyi üreten firma, kullanıcı için mekanik yağı tespit edip önerir, bazen de makineyi kullanan kullanıcı tecrübesiyle doğru mekanik yağı tespit edebilir. Bunun dışında başka kim doğru mekanik yağı tespit edebilir? Triboloji bilgisi olan Madeni Yağ Uzmanı doğru mekanik yağı tespit edebilir.
Bir fabrikanın verimliliği, ne ürün ürettiğinin yanında, ortam koşulları, ekipman yerleşimi, havalandırma, soğutma eğer ihtiyaç varsa ısıtma, yardımcı tesislerin kapasiteleri ve performansları, üretim ekipmanlarının tasarımları ve en önemlisi çalışanların fabrikanın tesisatlarını nasıl kullandığına da bağlıdır. Verimlilik, saydığımız tüm bu bileşenlerle birlikte tesisatın performansını gösteren ana konudur. Üretimin olduğu her fabrikada, kullanılan ekipmanların sağlıklı çalışması, üretim verimliliğini yükseltmek, uygulamaları iyi bilmek, planlı bakımlarını yapmak ve yağlama kılavuzlarının uzmanlar tarafından hazırlanmış olması çok önemlidir. Temel bilgiler ışığında her sektörün ihtiyacı olan mekanik yağlama farklıdır. Özellikle bu yazımda Gıda ve Demir Çelik sektöründen örnekler vermek istiyorum. Bir Gıda tesisinde sürekli yıkanan tesisat ile, bir Demir Çelik tesisinde soğutma amacıyla su ile karşılaşan ekipmanların aynı nedenden dolayı suya dayanıklı mekanik yağlama yağlarına ihtiyaç duyduklarını biliyor muydunuz?
Her sektörün iki tip yağ çeşidi ile tribolojik olarak yüzey koruması yapılır, sıvı yağlayıcılar ve katı yağlayıcılar. Bu yağlayıcı çeşitleri en önemli yüzey gerilimi düşüren endüstriyel ürünlerdir. Sıvı yağlayıcılar 40 0C de ölçülen viskozitede 3 cst’den başlayıp 3000 cst’ye kadar değişen akışkanlık özelliklerine sahiptir. Katı yağlayıcılar diğer bir adıyla pasta ve gresler NLGI seviyesi 00’dan 4’e kadar değişmektedir. Teknoloji geliştikçe sıvı yağlayıcılar ince ve sentetik olarak karşımıza çıkmaktadır. Katı yağlayıcılar içinde aynı durum söz konusudur, sentetik baz yağlarla ve özellikli sabun tozları ile üretilirler.
Örneğin, Gıda tesisinde sıvıda olsa katıda olsa mekanik yağların üretilen gıda ürününe teması söz konusu olabileceği için, bitkisel veya insan sağlığına zararlı olmayan kimyasallardan yapılmış olması gerekir. FDA, NSF ve USDA tarafından onaylanmış mekanik yağlar Gıda tesisleri için uygundur. Hatta bazı gıda üreticileri mekanik yağlarda Helal ve Kosher onayı isterler.
Diğer bir endüstri olan Demir Çelik tesisinde ise yağın zor koşullara dayanıklılığı öncelik taşır, 1400 0C seviyesinde yüksek ısı, aşırı metal tozu ve su varlığı. Bu durum mekanik yağlama yağları içinde zorlu bir ortam olması nedeniyle daha çok dayanıklılığa sahip olmalarını gerektirir.
Özellikle Gıda ve Demir Çelik sektörünü ilk yazımda kaleme aldım. Çünkü her iki sektöründe temelinde aynı zor koşullar var. Ürün içeriği olarak dayanıklılık dışında insan sağlığına etki eden faktörlerde sınıflandırılmalarına neden oluyor.
Endüstrinin teknolojik gelişimini tribolojinin takip ettiğini biliyoruz. Her sektörde yenilenen mekanik ekipman parkurunda yüzey gerilimini düşürmenin yollarını yeni nesil ürünlerle sağlamaya çalışan mekanik yağ üreticilerini zorlu testler ve hedefler bekliyor. Hedef minimum yağ film tabakasıyla en uzun yağ değişim periyodunu yakalamak.
O halde bir sonraki yazımız hangi sektörler yağlama çözümleri ile yağlama periyodunu uzatabilir. Gelin bu konuyu mercek altına alalım.
Bugünü değil geleceği konuşalım…
